Ampermetre Devreye Nasıl Bağlanır?

Ampermetre Nedir?

Birim zaman içerisinde herhangi bir yöne doğru meydana gelen elektron hareketine "elektrik akımı" denilmektedir. İletken maddelere uygulanan potansiyel farkın, atomların son yörüngesindeki elektronları bulundukları yerden kopararak farklı bir yönde ötelemesi elektrik akımı meydana gelir. Fizikte "I" harfi ile gösterilir ve birimine ise "amper" adı verilir. Elektrik akımının şiddeti ölçen alet ise ampermetre nedir sorusuna cevap olarak verilebilir. Elektrik devrelerinde kullanılan sembolü "A" ile ifade edilir.

Ampermetre Çeşitleri Nelerdir?

Çalışma prensipleri bakımından farklılık gösteren ampermetreler arasında en popüler olanı "D'Arsonval" adı verilen türdür. Doğru akım değerlerini 0.1-2 arası hassas bir duyarlılık ile ölçebilir. Örneğin tasarruflu ampul elektrik balastlarının çektikleri amper değerlerini dahi yüksek doğruluk oranı ile ölçebilir. Bunun dışında hareketli parçası olmayan sayısal ampermetreler de mevcuttur. Bunlar ölçülen analog akım değerlerini sayısal devreye çevirmektedir. Bu esnada integratör devre ile ADC kullanan bu tür ampermetrelerin duyarlılığı %1'in üzerindedir.

Son zamanlarda ampermetre ile akım trafosunun aynı gövde içerisinde birleştirildiği pens ampermetreler de kullanılmaktadır. Pens içerisindeki iletken özelliğe sahip tek sipirlik primer, çevresinde meydana gelen manyetik alanı, nüveden geçirerek ikincil bir sargı meydana getirir. Bu şekilde de akım değeri tespit edilebilir.

Ampermetre Devreye Nasıl Bağlanır?

İdeal ampermetrelerde direncin sıfır olduğu kabul edilir. Böylece iç direncin çok küçük olması özelliği sayesinde, ampermetre üzerinden elektrik akımı geçebilmektedir. Devre üzerindeki akımı ölçebilmesi için ampermetrenin devreye ne şekilde bağlandığı bilinmeli ve izlenmesi gereken talimatlara göre devre bağlantısı yapılmalıdır. Bu nedenle elektrik devrelerine seri bağlanır ve devredeki o an mevcut akım şiddetini "Amper" cinsinden ölçer. Diğer bir deyişle kullanılacak olan ampermetre, alıcının ya da devrenin çektiği elektrik akımının tamamı üzerinden geçecek şekilde bağlanır. Eğer ampermetre, voltmetre gibi devreye seri bağlanırsa, kısa devre meydana gelecektir. Böylece devre üzerinden elektrik akımı geçemez ve neticede kullanılan ampul ışık veremez.

Ampermetre, devrede akımın geçeceği yol üzerine bağlanmalıdır. Bu durum elektronik ölçüm aletleri arasında ampermetrenin devreye seri olarak bağlanması anlamına gelir. Ölçüm cihazları, görev yaptıkları devrenin özelliklerini aksatmamalı ve değişime uğratmamalıdırlar. Bu kapsamda ampermetrenin amacı ise elektrik devresinden kaç amper geçtiğini öğrenmek olduğundan alıcı pozisyonundaki tasarruflu ampul üzerinden geçecek olan akımın ölçülebilmesi adına akımın tamamının ampermetreden geçmesi gereklidir.

Dijital, analog ve pens ampermetre olarak çeşitlere sahip olan ampermetreler, değerleri mA seviyesinden kA seviyesine kadar ölçme kapasitesine sahiptirler. Ölçülecek olan akımın AC ya da DC olmasına göre, AC veya DC ampermetresi kullanılır. Bunun için ölçe işlemi yapılmadan önce kullanılacak olan ampermetreye karar verilmelidir. Devreye seri olarak bağlanacak olan ampermetrenin ölçüm sınırları, mutlaka akım değerinden büyük olmalıdır. Örneğin, µA seviyesinde bir akım ölçülecekse, amper seviyesinde ölçüm yapabilen bir ampermetre kullanılması doğru olmaz. Alternatif elektrik akımı ölçümlerinde, ampermetreye bağlanan giriş ve çıkışlar farklı olmazken; doğru akıma sahip elektrik ölçümlerinde + ve - uçlar doğru şekilde bağlanmalıdır. Aksi durumlarda, eğer analog ampermetre kullanılıyorsa ibre tersine sapar. Öte yandan dijitallerde ise değer, negatif ifadeler verir.

Ampermetre Montajı

Voltmetre, frekansmetre ve wattmetre ile aynı montaj talimatlarına sahip olan ampermetre için elektrik panosundaki ölçü aletinin arka alanında yer açılmaktadır. Bu alan içerisinde ampermetre, önden arkaya doğru monte edilir. Panonun arkasından çapraz iki parça ile sıkıştırılır ve vida ile sabitlenir. Ampermetrenin montaj işlemi bitince de kablo bağlantısı yapılır. Bu konuda dikkat edilmesi gereken konu, ampermete bağlantısına enerji altında hiç bir şekilde müdahale edilmemesi ve bağlantı yapılması olmalıdır.