Topraklama Kablosu Hangi Renk Olmalıdır?

Topraklama Nedir?

Topraklama elektrik ile çalışan cihazların herhangi bir elektrik kaçağı oluşturmasına karşın alınması gereken önemli bir önlemdir. Elektrik kaçağı riskini ortadan kaldırmak, elektrikli cihazların ömrünün bitmemesi ve insan hayatının tehlikeye sokulmaması için topraklama yapmak şarttır. Topraklama yapılarak cihazda ortaya çıkabilecek fazla elektrik yükü toprak hattı üzerinden toprağa verilerek elektrikli cihazla temasta bulunacak kişiye herhangi bir hayati tehlike oluşturmasının önüne geçilmektedir.

Topraklama yapılmaması durumunda insan hayatı tehlikeye girebileceğinden topraklama yaptırmak kanuni bir yükümlülüktür. Ancak topraklama konusuna gereken özen gösterilmemekte ve gerekli denetimler düzenli olarak yapılmamaktadır.

Genellikle içinde bulunduğumuz binalarda nötr ve faz hattı olmak üzere 2 çeşit elektrik kablosu bulunmaktadır. Nötr ve faz hattı elektrikli cihazların çalışabilmesi için gerekli olan kablolardır. Bu iki kablonun sağlıklı ve güvenli bir şekilde çalışabilmesi için ise bir üçüncü kablo olan topraklama kablosunun bulunması gerekmektedir.

Binaların duvarlarında bulunan iki delikli prizlerin deliklerinden biri faz kablosu diğeri nötr kablo içindir. Topraklı prizlerde bu iki deliğe ek olarak üst ve alt kısımlarda çıkıntılar ya da deliklerin hemen üstünde metal çubuk çıkıntısı bulunmaktadır. Topraklı prizde bulunan bu çıkıntılar binanın yakın civarında toprağa yerleştirilen topraklama kablosuna bağlanmaktadır.

Topraklı priz hangi renk sorusunun cevabı ise şu şekildedir; topraklı priz evinizin ve duvarlarınızın rengine uyumlu olarak beyaz, krem, bronz, ceviz, antrasit, füme, metalik, gümüş, saten, siyah, gri gibi renklerde tercih edilebilmektedir.  

Topraklama Türleri Nelerdir?

Topraklama türleri; koruma topraklaması, işletme topraklaması ve fonksiyon topraklaması olmak üzere üç çeşide ayrılmaktadır. Koruma topraklaması; yüksek gerilim tesislerinde tek yöntem olan, alçak gerilim tesislerinde ise kullanılabilecek yöntemlerden biri olan ve temas gerilimine karşı korumak için yapılan bir topraklama çeşididir. İşletme topraklaması; işletmelerde elektrik akım değerinin istenilen değerlerde tutulabilmesi için yapılması gereken bir topraklama çeşididir. Fonksiyon topraklaması ise raylı sistem topraklaması, yıldırımdan korunmak için topraklama gibi belli bir amaca yönelik olarak yapılan topraklama çeşididir.

Topraklama tesisatı; kaz ayağı biçiminde topraklama tesisatı, şerit elektrot ile topraklama tesisatı, çubuk elektrot ile topraklama tesisatı, levha elektrotu ile topraklama tesisatı, metal elektrotlar ile topraklama tesisatı, bina ihata elektrotu ile topraklama tesisatı ve yer altı su boruları ile topraklama tesisatı gibi yöntemlerden biri tercih edilerek yapılabilmektedir.

Topraklama Kablosu Nedir?

Topraklama kablosu elektrikli cihazlardaki normal akım taşıma yolundan bağımsız bir şekilde toprağa alternatif iletken bir yol sağlamaktadır. Topraklama işlemi toprağa yerleştirilen bakır elektrot ya da bakır levha ile yapılmaktadır. Topraklama kablosunun en önemli amacı kaçak elektriğin toprağa aktarılarak kişilerin sağlığının korunmasıdır. 

Topraklama kablosu elektrik sisteminde yaşanabilecek herhangi bir arıza veya buna benzer başka bir sorun oluştuğunda devreye girmektedir. Topraklama kablosu, yaşanabilecek bir kısa devre durumunda fazla elektriğin topraklama kablosundan geçerek toprağa iletilmesini sağlamaktadır.

Topraklamanın sağlıklı ve güvenli bir şekilde çalışabilmesi için kablo kesiti hesabının topraklama yönetmeliğine uygun bir şekilde yapılmış olması gerekmektedir. Topraklama kablo kesit hesabı çok detaylı ve akademik bir hesaptır. Topraklama kablo kesiti hesabında yapılabilecek yanlışlıklar kablo üzerinde hata akımı oluşturabilmektedir.

Topraklama Kablosu Nasıl Olmalı?

Topraklama sistemi ve elektrik sistemleri için kullanılan kablolar enerjinin taşınmasını sağlamaktadır. Topraklama kablosu nereye bağlanır veya nasıl bağlanır sorusunun cevabı şu şekildedir: Topraklama levhaları toprağa gömülür ve bakır iletken korumalı kablolar ile tesisatta bulunan sarı yeşil çizgili topraklama kablosuna bağlanır.

Alçak ve yüksek gerilim topraklama kabloları toprağa, kablo kanallarına ya da merdiven raflarına döşenmektedir. Topraklama kablosu toprağa gömüldükten sonra kablonun üst ve alt kısmı 10 cm kadar kalınlıkta kumla kapatılmaktadır. Alçak ve yüksek gerilim kabloları kumun üzerine uzunluğu boyunca yatırılmakta ve üzerine beton plaka ya da tuğla gibi koruyucu malzemeler konulmaktadır. Bunun sebebi daha sonra herhangi bir sebepten dolayı kazı işlemi gerçekleştirilirse orada kabloların olduğunun anlaşılması ve kabloların zarar görmemesi içindir.

Evlere ya da sanayi tesislerine yeni bir cihaz eklenmeden önce topraklama sisteminin olup olmadığı akım, gerilim, direnç ve kısa devre ölçümü yapabilen elektronik alet olan avometre ile kontrol edilmektedir. Cihazın elektrik bağlantısı yapıldıktan sonra avometre aletinin bir ucu topraklama kablosuna diğer ucu ise cihazın boyasız metal kısmına dokundurulur ve avometre aleti sinyal veriyorsa topraklama sisteminin olduğu görülmektedir. Topraklama kablosunun rengi sarı yeşil çizgili olarak her yerde aynı olsa da her görevli gerekli kontrolleri sağlamalıdır.

Kabloların ilk bağlanması veya kablo değişimi gibi elektrik tamirat işlemlerinde kabloların doğru bir şekilde bağlandığından emin olunmalıdır. Kabloların yanlış bağlanması sonucunda cihazlar arızalanabilir veya kullanılamaz hale gelebilir, yangınlar çıkabilir veya elektrik çarpmasına neden olabilir. Bu yüzden gerekli önlemler alınmalıdır.

Topraklama Kablosu Özellikleri

Topraklama ve elektrik sistemleri için kullanılan iletken kablolar tek veya çoklu telden oluşmaktadır. Bu teller bakır veya alüminyumdur. Bu kabloların dış malzemesi ise elektriği iletmeyen yalıtkan plastik veya kâğıt gibi malzemelerdir. İletken kablolar; amaçlarına göre, çalıştıkları işletmeye veya tesise göre, yalıtkanlık ve iletkenlik durumuna göre sınıflandırılır ve yapıları birbirinden farklıdır. Topraklama iletkenleri bakır veya galvaniz kablolardan oluşmaktadır. Topraklama kablolarının fiyatları kullanılacak olan topraklama kablosunun ebadına göre belirlenmektedir.

Topraklama Kablosu Hangi Renk Olmalı?

Topraklama kablosu hangi renk olmalıdır sorusunun cevabı sarı- yeşil çizgilidir. Topraklama kablolarının rengi dünyanın her yerinde aynı yani standarttır. Topraklama kablosu neden sarı yeşil sorusunun cevabı dünyanın her yerinde aynı olarak herkesin anlayabilmesi içindir. Binalarda kullanılan diğer iki kablo çeşidi olan faz kablosu ve nötr kablo kablonun renkleri ise şöyledir; faz kablosu renkleri kahverengi, siyah veya gri renklerde nötr kablo rengi ise açık mavi rengindedir. Faz kablosu (+) yüklü, nötr kablo ise (-) yüklüdür.

Topraklama sistemi uygulanırken bağlantılar yapılmadan önce kablo uçları kontrol kalemi ile mutlaka kontrol edilmelidir. Faz kablosu (+) yüklü olduğundan kontrol kalemi dokundurulduğunda ışığı yanması gerekir. Ancak nötr kablo ve topraklama kablosunda ışık yanıyorsa bir aksilik söz konusudur, tesisat komple kontrol edilmeli ve bu kablolarda kontrol kalemi dokundurulduğunda ışığın yanmaması gerekmektedir. Böyle bir sorun yaşanmadığında doğru, sağlıklı ve güvenli bir şekilde çalışan topraklama tesisatı kurulmuş olacaktır.